بانکهای خالی
نویسنده: دکتر محمد آزادی- عضو هیات علمی سازمان مدیریت صنعتی ایران
تقریباً همه ما تجربه حضور در شعب بعضی از بانکها و یا عبور از کنار آنها را داشته‌ایم. در این تجربه در بعضی شعب این بانکها مشاهده می‌شود که شعبه خالی از مشتری است و کارکنان که از بیکاری نمی‌دانند بایستی وقت خود را چگونه بگذرانند. در این مواقع این سوال جدی را به ذهن می رساند که هزینه های این شعب از کدام محل بایستی پرداخت شود. آیا وضعیت سرمایه‌گذاری بانک مربوطه این‌قدر خوب است که می‌تواند هزینه سربار این شعب کم‌کارکرد و زیان‌ده را پرداخت کند و یا هزینه‌ها از جیب سپرده‌گذارهای بانک تامین می شود. آیا به راستی نیاز به این همه شعبه بانکی در کنار هم و آن هم در فضایی که آمار و ارقام نشان می‌دهد که روز به روز تمایل مردم به استفاده از خدمات الکترونیکی بیشتر شده، احساس می‌شود؟! آیا بانکها به این فکر کرده‌اند که اگر نتوانند نیروهای جوانی را که در شعب بانکهایشان روزگار سپری می‌کنند و به جز فعالیتهای محدود بانکی تخصص دیگری کسب نمی‌کنند در آینده حفظ کنند؛ سرنوشت آنها چه خواهد شد؟! آیا به راستی آنها می‌توانند جذب سازمانهای دیگری شوند؟! هزینه‌های سنگینی که بانکها برای آماده‌سازی هر شعبه متحمل می‌شوند و یا بابت اجاره این شعب پرداخت می‌کنند، از کدام محل تامین می‌شود؟!
در تدوین استراتژی‌های کسب و کار به طور کلی سه استراتژی توسعه وجود دارد. اولین استراتژی توسعه رهبری هزینه است. سازمانها بر اساس بهره‌وری بالا به ارزشهای حاصل از این استراتژی دست پیدا می‌کنند. در این استراتژی سازمانها همواره به دنبال کاهش هزینه‌های غیرضروری و استفاده بهینه از منابع خود هستند. دومین استراتژی رهبری محصول است. این سازمانها همواره ارزش مورد نظر خود را از طریق توسعه محصولات نوآورانه و جذب مشتریان بر اساس آن تضمین می‌کنند. سومین استراتژی صمیمیت مشتری بوده که سازمانها سعی در ارائه راهکارهای جامع به مشتریان خود می‌کنند و این سازمانها بر اساس تجربه خود می‌توانند خدمات و محصولات سفارشی ارائه دهند.
مشکل در سازمانها جایی روی می‌دهد که برای مثال مدیریت بانکها بدون هرگونه استراتژی و تنها بر اساس تجربه در گذشته های دور بی‌برنامه دست به توسعه شعب خود زده‌اند و املاک و مستغلات خود را روز به روز افزایش داده‌اند و یا در حرکتی دیگر نسبت به اجاره املاک اقدام کرده‌اند. خطری که اقتصاد ایران را تهدید می‌کند خطر دومینوی بانکی است. امروز بانکهای قوی و توانمندی در فضای ایران وجود دارد که با درایت مدیران توانمند خود شرایط خوبی دارند و اهمیت بسیاری در اقتصاد ایران دارند. اما در صورتیکه وضعیت تعدادی از بانکهای ضعیف از شرایط عادی خارج شود (که در شرایط کاهش سود بانکی غیرقابل پیش بینی نیست) ممکن است به بانکهای توانمند نیز ضربه‌های جبران ناپذیری وارد شود.
شاید در این شرایط رتبه‌بندی بانکها و اقدامات پس از آن یعنی نظارت کامل بر فعالیتهای بانکها، کنترل دقیق بر گسترش بدون برنامه این بانکها در حوزه‌های مختلف از جمله نیروی انسانی کلیدی‌ترین اقدامات بانک مرکزی برای جلوگیری از اثرات سوء اقدامات بانکهای ضعیف باشد.
منبع: روزنامه اقتصادی آسیا